بارداری یکی از مراحل هیجان انگیز و جزء قابل توجهی از زندگی خانم ها به حساب می آید.در طی بارداری استفاده از داروها و برخی خوراکی ها دچار محدودیت است. با توجه به دوره نسبتا طولانی بارداری، احتمال اینکه خانمی در این دوره داوطلب انجام درمان ارتودنسی باشد و یا در طی درمان ارتودنسی باردار شود وجود دارد.
سوال اساسی در این موارد این است که آیا درمان ارتودنسی در بارداری ممنوع است؟
دستگاه ارتودنسی و فرآیند درمان ارتودنسی استرس خاصی را به جنین در حال تکامل تحمیل نمی کند.ولی یکسری محدودیتها در طی بارداری را بایستی در نظر داشت.در مجموع درمان ارتودنسی در یک خانم باردار به هیچ عنوان ممنوع نمی باشد.البته یکسری ملاحظات، برای بیماران باردار بایستی در نظر گرفته شود.
جهت شروع درمان ارتودنسی یکسری مدارک شامل رادیوگرافی ها، فتوگرافی ها، و قالب از دندانهای دو فک مورد نیاز است. در بین این مدارک تنها گرفتن رادیوگرافی ها به دلیل مواجهه مادر و جنین به اشعه X ممنوع بوده و توصیه نمی شود.گرچه آکادمی پزشکان خانواده در آمریکا، گرفتن عکس رادیولوژی از خانمهای باردار را به شرط رعایت مسائل حفاظتی مثل روپوش و گردن بند سربی بی خطر اعلام نموده است، ولی به دلیل اینکه اجماع قاطعی در این زمینه ، خصوصا بین پزشکان زنان وجود ندارد، لذا ما نیز ترجیح می دهیم طی بارداری ازگرفتن کلیشه رادیوگرافی تا حد ممکن بپرهیزیم و درمان ارتودنسی را در فردی که هیچ یک از مدارک مورد نیاز شروع درمان ، مانند کلیشه های اشعه X را نگرفته است تا اتمام بارداری به تعویق بیندازیم.
ولی اگر فردی مدارک شروع به کار درمان ارتودنسی را گرفته است و یا حتی درمان وی شروع گردیده ، نگرانی خاصی در مورد ادامه درمان نداریم.بطور معول به ندرت در طی درمان ارتودنسی نیاز به استفاده از داروی خاصی است و ناراحتی و حساسیت دندانها در طی درمان، اغلب به اندازه ای نیست که نیاز به مصرف مسکن باشد.البته در صورت لزوم می توان با مشورت پزشکی که فرد تحت مراقبت وی قرار دارد، از مسکن های مجاز طی دوران بارداری به میزان محدود استفاده نمود.
به دلیل تغییرات هورمونی در طی بارداری، در صورت سهل انگاری در رعایت بهداشت دهان از سوی مادر، به دلیل واکنش پذیری بیشتر لثه در این دوران، فرد مستعد تورم لثه ای بوده و اغلب این تورم به همراه خونریزی لثه هنگام گاز زدن مواد خوراکی می باشد.لذا رعایت عالی بهداشت دهان طی بارداری ضروری است. تغییرات هورمونی اغلب همراه با تغییر در خلق و خو و ناپایداری شرایط روانی خانم باردار بوده بنابراین ممکن است که به خاطر افسردگی خفیف یا مشکلات دیگر حین بارداری، فرد نتواند دستورات بهداشتی (مسواک و نخ دندان…) را درست رعایت کند.
در طی ۳ ماه اول بارداری بدحالی و تهوع در بین خانم ها شایع است. البته بایستی به مادران این اطمینان را داد که این دوره موقتی بوده و علیرغم وجود آن مشکل خاصی در طی درمان ایجاد نخواهد شد.
به دلیل اینکه تهوع اغلب در صبح ها شدیدتر است وقت ملاقات دندانپزشکی مناسب برای خانم های باردار، در شیفت عصر می باشد.
لذا توصیه ما این است اگر فردی طی دوران بارداری تصمیم به شروع درمان ارتودنسی گرفت، بخاطر محدودیت در گرفتن رادیوگرافی، درمان را تا اتمام بارداری به تاخیر بیندازد، ولی اگر فرد بعد از شروع درمان باردار شود، نگرانی و منعی به لحاظ ادامه درمان ارتودنسی وجود ندارد.