معرفی شایعترین اجزاء و وسایل ارتودنسی
بند ارتودنسی:
بند ارتودنسی حلقه ای از جنس استیل است که معمولا در دندانهای عقبی به جای براکت استفاده می گردد. در مواردیکه دندان های آسیای بزرگ (و گاه آسیای کوچک) دارای ترمیم های وسیع باشند و نتوان اتصالاتی همچون براکت را روی آنها چسباند از این بندها استفاده می شود. بر روی بند اتصالاتی شبیه براکت جهت قرارگرفتن سیم و نیز قلابهایی برای گیر کش های ارتودنسی تعبیه می شود.
جدا کننده لاستیکی(سپراتور):
در توضیحات قبلی ذکر شد که گاه به دلایلی ارتودنتیست ناچار است بجای براکت، روی دندانهای خلفی بند نصب نماید.چون دندانهای اغلب افراد بدون فاصله و کاملا چفت یکدیگر قرار گرفته اند، جهت ایجاد فاصله مناسب بین آنها از این جدا کننده های لاستیکی استفاده می شود. قرار دادن جدا کننده باید چند روزی زودتر از کار گذاشتن بندها انجام شود تا فضای کافی بین دندانها ایجاد شده باشد.این جدا کننده ها با ایجاد فاصله بین دندانها، امکان کارگذاری این بندهای را میسر می کنند.امروزه با توجه به رایج شدن استفاده از تیوب که ظاهری شبیه به براکتها دارند، استفاده از بندهای ارتودنسی بسیار کاهش یافته و اغلب محدود به دندانهای خلفی که دارای ترمیم های وسیع آمالگام هستند می گردد.
سیم های ارتودنسی:
سیم یا وایرهای ارتودنسی جزء اصلی و فعال دستگاه های ثابت ارتودنسی می باشند.در واقع سیم ها نیروی لازم برای جابجایی دندانها را فراهم نموده و به منزله موتور دستگاه ثابت ارتودنسی تلقی می گردند. سیمها از جنسهای متفاوتی ساخته می شوند.شایعترین آنها سیم های نیکل-تیتانیومی و استیل می باشند.در واقع با پیشرفت درمان ضخامت و جنس سیم تغییر می کند .لذا بعد از هر جلسه درمانی بیمار احساس کمی فشار و سفت تر شدن دندانها را دارد.
در تصویر زیر براکت های و سیمهای فلزی ارتودنسی را مشاهده می کنید.
اورینگ:
اورینگ حلقه های لاستیکی با قطر کم ( حدود ۳ میلیمتر) هستند که سیم را داخل براکتها نگه می دارند. اورینگها به منظور زیبایی در رنگهای متنوعی ساخته می شوند. اغلب اورینگهای رنگی طی چند روز ممکن است در محیط دهان تغییر رنگ دهند که علت آن جذب رنگدانه های موجود در مایعات و مواد غذایی موجود در رژیم غذایی فرد است. تنوع رنگ اورینگها، خصوصا در نوجوانان و حتی بزرگسالان فرصتی جهت تنوع و لذت بردن از داشتن دستگاه ثابت ارتودنسی است و انتخاب رنگ اورینگ در هر جلسه درمانی هیجان و اشتیاق ویژه ای در مراجعین جوانتر ما ایجاد میکند که دیدنی است!ضمنا اورینگ ها در جلسه ویزیت ماهیانه بیمار تعویض می شوند.
فنر ارتودنسی ( کویل اسپرینگ):
کویل اسپرینگ ها ،فنرهایی ظریف و فلزی بوده که برای اعمال نیرو به کار می روند. جنس فنرها از استیل و یا آلیاژ نیکل تیتانیوم است و ممکن است برای باز کردن و یا بستن فضا به کار روند.یعنی گاه این فنرها با فشرده شدن ایجاد نیرو می کنند و گاه با کشیده شدن.
الاستیک یا کش ارتودنسی:
الاستیکها ،کش هایی هستند که معمولا برای اعمال نیروی متقابل از دندانی از فک بالا به دندانی دیگر در فک پایین وصل می شوند. این کشها اغلب هر ۲۴ ساعت یکبار توسط بیمار تعویض می شوند، چراکه پس از مدتی نیروی مطلوب خود را از دست می دهند. نحوه اتصال و دندانهایی که کش بدانها متصل می شود بسیار مهم بوده ودر صورت اشتباه ممکن است اثرات نامطلوب بر نتایج درمان داشته باشد.تویض مکرر کش ها بیش از دستورات پزشک به دلیل سطح بالای نیروی آن می تواند موجب دردناک شدن دندانهای شوند.
چین الاستیک یا کش زنجیری یا پاورچین:
نوعی کش ارتودنسی است که معمولا در صورت نیاز هر ۴-۵ هفته و طی جلسات ویزیت ماهانه تعویض شده و این نوع کش می تواند نیرویی برای کاهش فاصله بین دندانها و بستن فضاها اعمال نماید.
ضمائم براکتها و تیوبها:
برخی براکتها و همه تیوبها ضمائمی قلاب مانند دارند که اصطلاحا hook هوک نامیده می شوند.هوکها دستگیره ای برای اعمال انواع کش های ارتودنسی هستند.ممکن است در روزهای اولیه نصب براکتها و تیوبها این قلابها باعث آزار گونه و لب شوند که با استفاده موقتی از موم ارتودنسی و مراجعه به ارتودونتیست در اولین فرصت ، می توان از برجستگی آنها کاست تا کمتر موجب آزار گونه و لب شوند.
